KEIMENA

Κεφάλαιο 1ον   Η ΣΚΟΤΩΔΗΣ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΡΙΑΣ    «ᾭσπερ γάρ τά τῶν νυκτερίδων ὄμματα πρός τό φέγγος ἔχει τό μεθ’ ἡμέραν, οὕτω καί τῆς ἡμετέρας ψυχῆς ὁ νοῦς πρός τά τῇ φύσει φανερώτατα πάντων» (ΜτΦ Α΄ Έλαττον 993 b 9-11)   Η σκοπιά προσέγγισης              Η έννοια της απορίας είναι μία από τις λίγες, ίσως, έννοιες μέσα στο αριστοτελικό έργο, οι οποίες δεν έχουν προσδιοριστεί με σαφήνεια.  Συνυπάρχουν ένα πλήθος από σημασιολογικές αποχρώσεις, οι οποίες προξενούν μία αμφισημία και σύγχυση σχετικά με το ακριβές περιεχόμενο της λέξης. Αυτό συμβαίνει, λόγω του ότι, πέραν της συνύπαρξης διαφορετικών σημασιολογικών αποχρώσεων, ο Αριστοτέλης δεν προβαίνει στον ακριβή προσδιορισμό του νοήματος της απορίας. Μπορεί να εκληφθεί η προσδιοριστική αυτή εγκατάλειψη της έννοιας της απορίας, ως αγνόηση ή περιφρόνηση, από την πλευρά του Αριστοτέλη, του ίδιου του φαινομένου της απορίας; Τί ακριβώς ρόλο παίζει η απορία στην ανάπτυξη του φιλοσοφικού στοχασμού του Σταγιρίτη;

ΕΙΣΑΓΩΓΗ             Όλες σχεδόν οι μελέτες οι οποίες ασχολούνται με την εξέταση του ερωτήματος ή της απορίας στον Αριστοτέλη, εμπλέκονται στην ανάλυση, ερμηνεία, κριτική και ενδεχομένως απάντηση των συγκεκριμένων ερωτημάτων και αποριών που τίθενται από το Σταγιρίτη στους διάφορους τομείς έρευνας. Στην παράδοση του ερμηνευτικού σχολιασμού των αριστοτελικών κειμένων, η ενασχόληση με το ερώτημα είναι ταυτισμένη με την κατατριβή με τα συγκεκριμένα ερωτήματα που έχουν τεθεί, είτε υπό τη μορφή ερμηνείας των ερωτημάτων αυτών, είτε υπό τη μορφή κριτικής του αν τα ερωτήματα αυτά τυγχάνουν ικανοποιητικής απάντησης μέσα στο αριστοτελικό έργο. Η δική μας προσέγγιση θα εξετάσει το απορείν, το ερωτάν και το αποκρίνεσθαι, ανεξάρτητα από τα συγκεκριμένα ερωτήματα που θέτει ο Αριστοτέλης, καθώς και τις συγκεκριμένες απαντήσεις που παρέχει σ’ αυτά. Μας ενδιαφέρει να εστιάσουμε την ανάλυσή μας στην καθοριστική για το στοχασμό φάση της απορίας, να εξετάσουμε πώς επηρεάζει το Σταγιρίτη η παραμονή του σ’ αυτήν, πώς