Από το 2008 διοργανώνω "Φιλοσοφικό Καφενείο" στην Ήπειρο (Πρέβεζα, Άρτα και στη γειτονική Λευκάδα).
Πρόκειται για μια σειρά συναντήσεων διαλόγου με φιλοσοφικό προσανατολισμό και ελεύθερη, ανοιχτή συμμετοχή. Έχουν συμμετάσχει ως εισηγητές οι Χρήστος Γιανναράς, Θεοδόσης Πελεγρίνης, Γιώργος Κοντογιώργης, Θόδωρος Παπαγιάννης και Θόδωρος Παπαδημητρίου, Ελένη Ποταμιάνου, Βασ. Παπανικολάου, κ.α.
Η ιδιαιτερότητα αυτού του Φιλοσοφικού Καφενείου έγκειται στο ότι βασίζεται στην αμφίδρομη συζήτηση ανάμεσα στους συμμετέχοντες και τους ομιλητές, σπάζοντας το πρωτόκολλο της ex cathedra διάλεξης, που περιορίζει τους συμμετέχοντες στη θέση του κοινoύ. Σ' αυτό το Φιλοσοφικό Καφενείο ο καθένας συμμετέχει και ανταλλάσσει απόψεις μέσα στη θέρμη και την εμπιστοσύνη μιας διευρυμένης συντροφιάς αλλά ταυτόχρονα και μιας οργανωμένης συζήτησης.
Με το Φιλοσοφικό Καφενείο έχουν συνεργαστεί ο Δήμος Πρέβεζας, η Πολιτιστική Αντένα Πρέβεζας, , Η ARTηρία Λευκάδας, ο Σύλλογος Φίλων του Βιβλίου Άρτας, κ.α.
Το πνεύμα του ΦΚ
«Είμαστε εδώ για να δουλέψουμε ένα “μαζί” που θα μας οδηγήσει ενδότερα στη σκέψη»
Η φιλοσοφία είναι μια επιχείρηση στοχαστικής εμβάθυνσης. Πρόκειται για μια διεργασία που συντελείται ως επί το πλείστον ιδιωτικά. Αυτός είναι ένας τρόπος του φιλοσοφείν.
Yπάρχει όμως ακόμη ένας τρόπος ο οποίος βασίζεται στη συμμετοχή. Μας τον δίδαξε ο Πλάτων. Είναι ο διάλογος.
Είναι όταν η πρόοδος του στοχασμού συντελείται μέσα από τη συνδρομή και την αντιπαράθεση απόψεων.
Εδώ είμαστε γι’ αυτόν το λόγο και αυτή είναι η συνθήκη της συνεύρεσής μας. Για να δουλέψουμε ένα «μαζί» που θα μας οδηγήσει ενδότερα στη σκέψη.
Καλωσήλθατε στο φιλοσοφικό καφενείο.
Πρώτο μας εμπόδιο είναι η έκθεση. Είναι αυτής και κάθε συνεύρεσης το αναπόφευκτο. Έκθεση της σκέψης μας, του λόγου μας στους άλλους. Αυτό εμπεριέχει δυσκολία. Όμως, είναι και όρος γνωριμίας, οικείωσης με τους άλλους. Η έκθεση της σκέψης μας και η ανταλλαγή απόψεων μας αποκαλύπτουν μια πολύτιμη προοπτική. Να πορευτούμε μαζί μια ωραία πνευματική πορεία.
Ας αλλάξουμε τη λέξη εκθέτουμε με τη λέξη διαθέτουμε. Έτσι να λέμε: καλούμαστε να διαθέσουμε τη σκέψη μας. Η σκέψη είναι από εκείνες τις λιγοστές ποιότητες που ενώ τις διαθέτεις και οι άλλοι ωφελούνται από την ιδιαιτερότητά της, δεν σου λείπει καθόλου. Η διάθεση όμως μιας σκέψης, όπως ξαναείπα, μας ανοίγει το δρόμο προς το στοχασμό ως μια συμμετοχική κατάκτηση. Είναι αυτό που λέει ο Αριστοτέλης με τον όρο διαλεκτική. Γίνεται η σκέψη μας συνδρομή σ’ αυτήν την περιπετειώδη προχώρηση προς την πνευματική ανύψωση. Και μπορεί να μας επιτρέψει να συμμετάσχουμε στο στοχασμό. «Εμείς δεν έχουμε ιδέες. Οι ιδέες έρχονται σε μας. Αυτή είναι η ωραιότερη ώρα του διαλόγου» μας λέει ο Martin Heidegger .
Πριν μιλήσετε δεν είχαμε τίποτε. Τώρα έχουμε αυτό που είπατε. Και αυτό μας κάνει πλουσιότερους. Μας δίνει έρεισμα και βάση διαπραγμάτευσης. Μας δίνει αρχή. Κάτι ξεκίνησε. Κάτι ξεκίνησε σ’ αυτήν την ωραία περιοχή της φιλοσοφίας, όπου δεν υπάρχουν ιδιοτέλειες και όλα μετρώνται με νόμισμα πνευματικό.
Το φιλοσοφικό καφενείο είναι το κοινό. Συνήθως κοινό λένε τους πολλούς που παρακολουθούν ένα θέαμα, τοποθετώντας τους στην παθητική μάλλον θέση του απλού αποδέκτη. Εδώ το κοινό το αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά. Εδώ δεν υπάρχει κοινό με αυτήν την παθητική σημασία. Το κοινό είμαστε εμείς που μετέχουμε σ’ αυτό που γίνεται.
Κοινό όμως σημαίνει και κάτι άλλο: κοινό είναι αυτό που θέλουμε να πετύχουμε. Η κοινότητα, Αλλά και μια συνάντηση, μια κοινή εμπειρία και μια κοινή συνθήκη συνομιλίας, συναλληλίας, συμμετοχής, σύσκεψης, πνευματικής συγκατασκευής.
Οι συζητήσεις μπορεί να είναι έντονες. Είμαστε σκληροί με τις ιδέες και τρυφεροί με τους ανθρώπους που τις εισηγούνται. Οι ιδέες και τα επιχειρήματα πρέπει να δοκιμαστούν καλά. Αντέχουν. Όσο πιο σκληρά τις ελέγχουμε, τόσο πιο δυνατές γίνονται.
Είμαστε εδώ για να δουλέψουμε ένα “μαζί” που θα μας οδηγήσει ενδότερα στη σκέψη. Αυτό είναι το πνεύμα του φιλοσοφικού καφενείου.
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
2008 (21 Δεκεμβρίου) Εισηγητής: Κωνσταντίνος Ακρίβος, Θέμα «Το Βλέμμα, αιχμή του εννοείν ή χάσκουσα οπή;» Art café Θυμωμένο Πορτρέτο Ιωάννινα / 2009 (6 Φεβρουαρίου) Θέμα: «Το βλέμμα», Πολιτιστική Αντένα Πρέβεζας Λευκάδα, Πολυχώρος ARTηρία / (14 Φεβρουαρίου) Θέμα «Τι να μας πουν και οι φιλόσοφοι για τον έρωτα…», Πρέβεζα, Καφέ Memories / (21 Μαρτίου) Θέμα: «Ζεύξη Θάμβους», Λευκάδα, Πολυχώρος ARTηρία / (29 Μαρτίου) Θέμα «Θαμβική Ζεύξη», The Bar, Πρέβεζα / (12 Απριλίου) Θέμα: «Η επικράτεια της εγγύτητας», Πρέβεζα, The Bar / (11 Μαΐου) Θέμα «Ηράκλειτος», Πρέβεζα, The Bar / (18 Μαΐου) Θέμα «Θαμβική Ζεύξη», Άρτα, Σύλλογος Φίλων του Βιβλίου / (7 Οκτωβρίου) Θέμα: «Ο λόγος», ARTηρία Λευκάδας / (4 Νοεμβρίου) Θέμα «Η Φιλοσοφία σήμερα», ARTηρία Λευκάδας / 2 Δεκεμβρίου 2009 Θέμα «Η Νέα Βαβέλ, Παγκοσμιοποίηση, οι πολλοί και εγώ», ARTηρία Λευκάδας / 22 Φεβρουαρίου Θέμα: «Φιλοσοφία και Ψυχανάλυση» Εισηγητής: δρ Χάρης Μωρίκης, Κωνσταντίνος Ακρίβος / 2010 (13 Ιανουαρίου) Θέμα: «Heidegger, Η Προέλευση του Έργου Τέχνης – Ο Αρχαιοελληνικός ναός», Λευκάδα, Πολυχώρος ARTηρία / 3 Φεβρουαρίου 2010 Θέμα: «Heidegger, Η Προέλευση του Έργου Τέχνης- η αλήθεια και η τέχνη», Εισ. Κ. Ακρίβος, γλύπτης Θόδωρος, Λευκάδα, Πολυχώρος ARTηρία / (3 Μαρτίου) Θέμα: «Διαμονές, το ταξίδι του Martin Heidegger στην Ελλάδα», Λευκάδα, Πολυχώρος ARTηρία / (1 Ιουνίου) Θέμα «Ο Κήπος του Επίκουρου», Άρτα, Σύλλογος Φίλων του Βιβλίου 2012 (29 Μαρτίου) Θέμα: «Εκόμισα εις την Τέχνη» Παρουσίαση Βιβλίου, Εισηγητές: Κωνσταντίνος Ακρίβος, Χάρης Μωρίκης Άρτα, café Θεατράκι, Ηπειρωτική Εταιρεία Πολιτισμού και Επιστημών «Το Όρραον»/ 2016 (30 Μαρτίου) Θέμα: «Ας μιλήσουμε για την Τέχνη» εισηγητής Θόδωρος Παπαγιάννης, (ομοτ. καθηγητής της Α.Σ.Κ.Τ), συντονίζουν Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη (Αντιδημ. Πολιτισμού Πρέβεζας) αιθ. Αθανασιάδη, Πρέβεζα / (23 Απριλίου) Γ. Κοντογιώργης (ομότ. καθηγητής πολιτικής επιστήμης και πρ. πρύτανης του Παντείου Παν) συντονίζουν Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη. Θέμα: «Η Αντίσταση των Εννοιών ως Άρνηση της Δημοκρατίας» αιθ. Αθανασιάδη Πρέβεζα / (11 Μαίου) Χρήστος Γιανναράς, (ομοτ. Καθηγητής Παντείου), συντονίζουν Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη Θέμα: «Η Επιστήμη σήμερα αχρηστεύει τη Φιλοσοφία;» αιθ. Αθανασιάδη Πρέβεζα / (21 Μαίου) Δ. Ποταμιάνος (Αφιερωματική Εκδήλωση στη μνήμη του Δημήτρη Ποταμιάνου) συντονίζουν Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη Συμμετείχαν η Ελένη Ποταμιάνου, αν. καθηγ. Φιλοσοφίας του Καποδιστριακού Παν. Αθηνών ο αν. καθηγητής κ. Γιάννης Ρέντζος, οι διδάκτορες Γιώργος Αρχόντας, Θανάσης Λάγιος, Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη, αιθ. Αθανασιάδη Πρέβεζα / (23 Νοεμβρίου) Λέανδρος Σπαρτιώτης, καλλιτέχνης, καθ. κ. Γ. Ρέντζος, Ν. Καράμπελας, συντ. Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη, αφιερωματική εκδήλωση, αιθ. Αθανασιάδη, Πρέβεζα / 2017 (5 Απριλίου) Βασ. Σολωμού-Παπανικολάου, Επίκ. Καθ. Φιλοσοφίας Παν. Ιωαννίνων θέμα «Ο Πλάτων και η Πολιτική», συντ. Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη, αιθ. Αθανασιάδη Πρέβεζα / (19 Απριλίου) Θεοδόσης Πελεγρίνης ομοτ. καθ. Φιλοσοφίας, πρ. υφυπουργός Παιδείας και πρ. πρύτανης του Παν. Αθηνών συντονίζουν Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη Θέμα «Η πολιτική και η Φιλοσοφία», αιθ. Αθανασιάδη Πρέβεζα / 18 Μαρτίου Δρ Σπύρος Βρεττός συγγραφέας, συντ. Κ. Ακρίβος, Ελ. Αγγέλη, θέμα: «Αγωνία Επιβίωσης Φιλοσοφική Ενατένιση του παρόντος και του Μέλλοντος» Αίθ. Αθανασιάδη / 2019 (8 Μαΐου) Θεοδόσης Πελεγρίνης, Θέμα «2η Συνάντηση με τον Θεοδόση Πελεγρίνη», συντ. Κ. Ακρίβος, Πρέβεζα, Όστρια / (11 Νοεμβρίου) Μ. Διακομιχάλης, καθ. Τμ. Λογιστικής Παν. Ιωαννίνων, συντ. Κ. Ακρίβος, Γρ. Κατσίλης, Θέμα «Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν», Πρέβεζα Όστρια (18 Νοεμβρίου) Δρ Γεωργία Γκαντώνα & Δρ Κωνσταντίνος Ακρίβος, «20 άνθρωποι, 20 θεάσεις, βιωματική συνάντηση για τη διερεύνηση του βιώματος του παρόντος», Αίθ. Αθανασιάδη / 2020 (10 Φεβρουαρίου) Β. Παπαδιώτη Αθανασίου, π. Αν. Καθηγήτρια Ψυχολογίας Παν. Ιωαννίνων Ελ. Μαραγκουδάκη, π. Αν. Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Εκπαίδευσης Παν. Ιωαννίνων, συντ. Κ. Ακρίβος, Γρ. Κατσίλης, Θέμα «Ζευγάρι & Ταυτότητες φύλου, προκλήσεις και προσκλήσεις στη σημερινή πραγματικότητα», Πρέβεζα, Όστρια.