ΔΩΜΑΤΙΟ 5: ΒΑΣΤΑΓΗ
Η μοναδική είσοδος στο δωμάτιο οδηγεί τον επισκέπτη σε μια κατωφέρεια. Πρέπει να παραμείνει πάνω σ’ αυτήν την κατωφέρεια αφού παντού γύρω υπάρχει νερό. Μπροστά, στον ορίζοντα προβάλλεται μια τεράστια εικόνα, η εικόνα της αυγής. Η αυγή αυτή εξελίσσεται, από την πιο πρώιμη χαραυγή στην ανατολή του ηλίου. Η εξέλιξη της αυγής γίνεται σε γρήγορο ρυθμό για να ολοκληρωθεί μέσα σε 2-3 λεπτά. Ο επισκέπτης παραμένει στην κατωφέρεια πάνω στην οποία αρχίζουν να κυλούν μεταλλικές σφαίρες (με προβολή). Ο ρυθμός εξέλιξης της αυγής είναι ανάλογος με τη συχνότητα κύλισης των σφαιρών. Καθώς ο ήλιος τείνει να εγκαθιδρυθεί τόσο πιο πολλές και πιο γρήγορα κυλάνε οι σφαίρες. Η κύλιση των σφαιρών και η κατωφέρεια προκαλούν αστάθεια και αμηχανία στον επισκέπτη.
Μέσα στο πλήθος των δυνατών δράσεων, συμπαρατάσσεται η δυνατότητα της δράσης που οδηγεί στο αριστούργημα. Αυτή η εξαιρετική δυνατότητα για δράση που οδηγεί στο ωραίο συμπαρατάσσεται λοιπόν ανάμεσα σε άλλες δυνατότητες για δράση, κάποια πολύ ξεχωριστή στιγμή. Αυτήν την πολύ ξεχωριστή στιγμή την ονομάζουμε Αυγή.
Ξέρουμε πολύ καλά ότι οι δυνατότητες είναι μαγνητισμένες από αυτό του οποίου είναι δυνατότητες, τη συντέλεση. Μπορούμε να φανταστούμε τις δυνατότητες σαν ένα σύνολο από μεταλλικές σφαίρες οι οποίες ελκύονται να παραδοθούν στο κατωφερές.
Είναι το συνωστιζόμενο πλήθος των σφαιρών, των δυνατοτήτων που μαγνητίζονται να βρούν συντέλεση. Η μαγνητική έλξη κάθε μιας σφαίρας από το κατωφερές, που την ασκεί και τη δέχονται οι άλλες σφαίρες, και όλες οι σφαίρες μαζί την ασκούν στον κάτοχο των δυνατοτήτων. Όταν συσσωρεύονται φορτία αποζητούν την εκτόνωση. Η παροχή της εκτόνωσης είναι η πιο ζητητή δυνατότητα τη στιγμή εκείνη. Η άλλη δυνατότητα είναι η καθυστέρηση της εκτόνωσης, η παράταση της συγκράτησης των φορτίων. Αυτή η δυνατότητα ισοδυναμεί με επωμισμό όλων των φορτίων, που αξίζει να αποκληθεί άχθος αμείωτο.
Είναι η Αυγή. Τώρα είναι όλες οι δυνατότητες απλωμένες στο φώς, ξεκαλυμμένες και διαθέσιμες. Ως Αυγή ας ορίσουμε την προσωρινή και σκόπιμη ανεπιδοσία των δυνατοτήτων στη συντέλεσή τους.
Τώρα την Αυγή είναι η πιο κρίσιμη ώρα. Το πλήθος των δυνατοτήτων πιέζουν να διέλθουν το στόμιο της κατωφερούς υλοποίησής τους. Κάθε μια υπακούοντας στη δική της μαγνητική έλξη για συντέλεση, να γίνει αυτό που μπορεί, και όλες μαζί στοιβάζονται στους ώμους αυτού που τις έχει.
Μέσα στο πλήθος των δυνατοτήτων συμπαρατάσσεται και η εξαίσια δυνατότητα που οδηγεί στο Αριστούργημα. Στοιβάζεται και αυτή ανάμεσα στις άλλες. Για να διαλεχτεί, να της δοθεί η προτεραιότητα που της αξίζει, πρέπει ο δημιουργός να την ανακαλύψει. Για να την ανακαλύψει πρέπει να υπομείνει, να βαστάξει καρτερικά το βάρος των άλλων, αυτό που αποκαλέσαμε «άχθος αμείωτο».
Κάθε Αυγή στο κατωφερές παραδίδονται λίγες δυνατότητες, αντί άλλων, όπως υπαγορεύει το πεπερασμένο της ημερήσιας εφικτής δράσης. Η δυνατότητα που οδηγεί στο αριστούργημα πρέπει να υποσκελίσει τις άλλες.
Είναι τώρα την Αυγή που χάνεται η δυνατότητα για το αριστούργημα. Από δω χάνονται τα ίχνη της, καθώς από δω ξεχύνονται λυσσαλέες όλες οι άλλες δυνατότητες, οι ατραποί της δαπάνης.
Την Αυγή επίσης κερδίζεται η δυνατότητα για το αριστούργημα. Αυτός που επιλέγει ανάμεσα στις δυνατότητες, βρίσκεται για λίγο στην Αυγή. Την Αυγή το άχθος των δυνατοτήτων είναι αμείωτο, καθώς αυτές είναι ακόμα ανεπίδοτες. Το κρίσιμο διάστημα είναι αυτό: από τη στιγμή που οι δυνατότητες φωτίζονται, ως τη στιγμή που αρχίζουν να παραδίδονται στο κατωφερές. Το άχθος της πολλότητας των δυνατοτήτων συμπιέζει την έκταση της Αυγής. Να δοθούν οι δυνατότητες στη συντέλεσή τους. Να ελαφρύνει το άχθος. Η κατωφέρεια αρπάζει πρώτα τις δυνατότητες που της είναι εγγύτερα. Εκείνες που και την προηγούμενη Αυγή διαπέρασαν το στόμιο. Είναι οι δυνατότητες που συντελούμενες δίνουν την αδιαφοροποίητη, τυπική καθημερινότητα.
Για κάποιον η Αυγή είναι μεγαλύτερη. Αυτός εκτείνει την Αυγή βαστάζοντας ανεπίδοτες τις δυνατότητες. Με μόχθο και συγκέντρωση συγκρατεί το άχθος της πληθυντικότητάς των και προσπαθεί να διακρίνει την αξιότερη δυνατότητα για να διαθέσει τη δράση του. Είναι ο δημιουργός.
Είναι λοιπόν της βασταγής το προνόμιο, η δυνατότητα ο δημιουργός να αφιχθεί στην πιο μεγάλη καταξίωση της διαφορετικότητάς του. Δεν είναι μόνο ενός χαρίσματος, ενός τάλαντου η έκβαση. Είναι το εφικτό μιας Στάσης, μιας στάσης η οποία διακρατείται με μόχθο και προσήλωση, με βασταγή. Χίλιες ατραποί της δαπάνης, χίλιες δυνατότητες για ασήμαντες δράσεις διεκδικούσαν την Αυγή την ερχόμενη σε συντέλεση δράση.
Ο επισκέπτης ακούει για τη “βασταγή” και την “έλξη των δυνατοτήτων-σφαιρών από το κατωφερές”. Νιώθει αγωνία για την τύχη των σφαιρών/δυνατοτήτων, που εντείνεται καθώς η Αυγή εξελίσσεται προς την ολοκλήρωση της. Έχει αίσθηση αστάθειας και ανισορροπίας που προκαλείται από τις παραδιδόμενες στο κατωφερές σφαίρες, που συντελείται ακριβώς στα πόδια του.
Ο επισκέπτης ακούει για τη “βασταγή” που επιδεικνύει ο δημιουργός, σε μια κατάσταση που και αυτός βαστάζει το σώμα του για κάποια λεπτά πάνω στο άβολο της κατωφέρειας, που είναι το μοναδικό δυνατό σημείο παραμονής στο δωμάτιο.